Dbaj o bociany – blog przyrodniczy Krzysztofa Koniecznego o niesamowitym świecie wokół bocianiego gniazda. Patronat: Grupa Energa

czwartek

3

Styczeń

2019

0

Jer – wyginął filologom Jer – żyje ornitologom

_95A6819

Z pełną buzią trudno wymówić jery. Siedzi taki jer na gałęzi, łuszczy nasionka i ani myśli o mówieniu w języku prasłowiańskim. Jery filologów, to tak zwane półsamogłoski, których w naszym języku nie ma już od dziesięciu wieków, a może i jeszcze wiek trzeba dodać. Nasz język, jak i język wszystkich Słowian był dość skomplikowany i w ramach upraszczania, pozbyto się z czasem mocnych i słabych jerów. Słabe w zasadzie zniknęły, a mocne procesie wokalizacji przekształciły się w samogłoskę “e”. Tyle o jerach słowiańskich. Ornitologicznie jer ciągle żyje. Tyle, że widzimy go zimą i na przelotach. Ta zięba gnieździ się w brzezinach północnej Europy i Azji, a do nas czasem zagląda. Większe stada tych ptaków widywałem w brzozowych obsadzeniach młodników sosnowych. Zdaje się, że przypomniały sobie wtedy karelskie, czy fińskie brzeźniaki. Moje spotkanie z jerem było odwrotne. Nie zimowe. Pierwszy raz widziałem go tuż pod kręgiem polarnym w Rosji. Chodziłem po dość rzadkich lasach na granicy szpilkowej tajgi i tundry i dziwiłem się głosom dobiegającym z zarośli. Ktoś naśladował urządzenie mechaniczne. W pierwszej chwili pomyślałem, że to jakiś dziwny dzwoniec. Byłem tam na początku lat 90. i nie bardzo mogłem sprawdzić w telefonie, co to jest. Do najbliższej budki telefonicznej trzeba było płynąć statkiem kilka godzin. Więc uganiałem się za stadkiem i w końcu zobaczyłem jera. Wyglądał mi na jera mocnego – samca. Później, przez wiele lat czekałem, że pojawi mi się ten jer w dolinie Łachy. Jak to bywa nie wszystko, co dość pospolite da się zobaczyć od razu. Ostatnio jednak mam je każdego roku. Kręcą się i na skraju lasu, w sadzie i na zarastających brzozami ugorach. Jer – zimowy gość – zachęcam do ich obserwowania, bo to dobry,  jerowy moment.

Obrazy

Realizacja: Ideacto w oparciu o projekt stworzony przez Opcom sp. z o.o. S.K.A.