Mgła, wilgoć i topiący się śnieg nie zachęcały do biegania po lesie. Jednak przyroda jest wszędzie. Spędziłem kilka godzin w towarzystwie chiropterologów, w zacisznych podziemiach pod Cieszkowem (woj. dolnośląskie). Tu od lat dr Iwona Gottfried z Uniwersytetu Wrocławskiego prowadzi swoje badania nad mopkami i innymi gatunkami nietoperzy. Oprócz badań w okresie letnim, każdej zimy Iwona wraz z mężem Tomkiem i grupą przyjaciół wraca do tutejszej, podziemnej chłodni by policzyć zimujące nietoperze, odczytać obrączki i przeprowadzić zaplanowane badania. Niektóre z osobników trzeba oglądnąć, zważyć i wprowadzić do kartotek. Nietoperz pazurkiem zawiesza się na wadze i bez ingerencji możemy poznać jego masę.  Obserwowanie tych zwierząt z bliska to ogromne przeżycie. Latem, gdy widzimy latające nietoperze, to w zasadzie jedyne co można dostrzec  gołym okiem, to różnice w wielkości czy sposobie poruszania się i to jeśli dopisze nam nocna widoczność. Użycie detektora pozwala „zobaczyć”, usłyszeć więcej. Jednak dopiero zimą, gdy nieruchome nietoperze wiszą lub wciśnięte w szczeliny hibernują, można zauważyć wielkie różnice w budowie „mordy”, widać umaszczenie i dopiero różnice w wielkości stają naprawdę znaczące.

Największe wrażenia zrobiła na mnie jednak opowieść Iwony o zachowaniach godowych mopków, które podlatują do ścian i odbijają się od nich znacząc pazurkami rysy na płaszczyznach. Widać to szczególnie tam, gdzie okopcone zniczami ściany zostały przez te nietoperze oznaczone. W jednym miejscu swoje zachowania godowe zostały również po ludziach. Wydrapane serce ze strzałą i napis love dopełniły niezwykłej opowieści. Tak mało dzieli nas od innych ssaków i tak jak one swoje emocje wydrapujemy na murach.

Nietoperze dopisały. Widzieliśmy piękne nocki duże – 17 os., nocki rudy – 2, mroczka późnego -1, gacki brunatne – 28, gacki szare – 4 i mopki – 46. Blisko setka nietoperzy to dobry wynik by poćwiczyć ich rozpoznawanie i przyjrzeć się hibernacji. Cieszyłem się, że mogę patrzeć na te ssaki z bliska i nie muszę jak Iwona wypełniać tabelek z różnymi parametrami.

Oprócz Iwony Gottfried i jej męża Tomka, w obserwacjach udział wzięli także – nurkujący w małych otworach Dawid Błaszczyk oraz Ewelina Mikołajczak z najmłodszym dziś chiropterologiem Jędrkiem, który dzielnie wskazywał kolejne uśmiechnięte mordki w szczelinie. W chłodni pojawił się też Leszek Machi, rysownik, który za parę dni ujawni się w innym projekcie, bardziej bocianim.

Chiropterologom, dziękuję za poświęcony nietoperzom i mi czas, to zawsze jest niezwykłe przeżycie.

 

Bez kategorii