Kania ruda, Park Narodowy, Odra
Przy okazji trzymania w rękach kani rudej, od razu przyszedł mi widok doliny Odry między Brzegiem Dolnym a Wołowem. Kania zresztą jest symbolem tego regionu, pojawia się w logo Krainy Łęgów Odrzańskich. Widok, który za każdym razem, gdy tam lecę przypomina mi o idei Parku Narodowego w tym rejonie (Bobrowicz G., K.Konieczny. 2002. Odrzański Park Krajobrazowy. Fundacja Ekologiczna “Zielona Akcja”. Legnica. Dokumentacja i koncepcje ochrony). W pierwszym momencie chcieliśmy, aby był tam powołany Park Krajobrazowy, a drugim etapem miał być Park Narodowy. W tej chwili jest tylko (aż) ostoja siedliskowa i ptasia sieci Natura 2000 – Łęgi Odrzańskie. Wokół Odry skupia się wiele gmin w LGD Kraina Łęgów Odrzańskich. Oś, którą tworzy Odra jest podstawą do współpracy i powinna to być oś także do ochrony przyrody. Dziś jestem jeszcze bardziej przekonany do powołania tu Parku Narodowego, bo to z jednej strony ochrona przyrody, z drugiej szansa na potężny rozwój okolicznych gmin, które od lat poszukują napędu. Sam park, gdyby pokrywał się z Naturą 2000, dotyczył by głównie siedlisk i nie ingerowałby zbytnio w grunty prywatne. To wąski pasek wzdłuż Odry. Nie ma takiego PN w Polsce, który chroniłby kompleks łęgów dużej rzeki. Co przemawia za utworzeniem parku? Choćby uznanie za międzynarodową ostoję ptaków IBA, ponad 70% siedlisk to siedliska naturowe, obecność bardzo rzadkich roślin wodnych np. kotewki orzecha wodnego, obecność dobrze wykształconych łęgów wiązowych (twardych), których już prawie nie ma w Europie, obecność rzadkich gatunków owadów – dąbrowca samotnika i Carabus scheidleri preyssleri – tylko kilka populacji na świecie, jedna z największych populacji dzięcioła średniego w Europie i mógłbym tak jeszcze wymieniać i wymieniać…Obszar to niezwykły, wart ochrony. Kania ruda skłoniła mnie do myśli o Odrzańskim Parku Narodowym , który jest wielkim dziedzictwem naszej przyrody. Może kiedyś naukowcy doprowadzą do tej ważnej decyzji.
Piękna i szczytna zarazem idea. Kraina Odrzańska w pełni zasługuje na lepszą niż dotychczas ochronę. To unikatowy w skali kraju kawałek przyrody, zwłaszcza, że jest zlokalizowany w mocno już przekształconej zachodniej Polsce. Są tu jedne z ostatnich tak licznych populacji chronionych gatunków owadów takich jak kozioróg dębosz, barczatka kataks, przeplatka maturna czy pachnica dębowa. Długo by jeszcze wymieniać inne gatunki związane z “odrzańską doliną”.